18 augustus 1960: de anticonceptiepil

Anticonceptie is van alle tijden.
Duizenden jaren vóór de pil uitgevonden werd, gebruikten mensen al allerhande middelen om zwangerschap tegen te gaan. Maar tot de uitvinding van de pil, was het vooral behelpen met weinig betrouwbare voorzorgsmaatregelen.
Een van de allereerste geschreven 'recepten' is een stuk papyrus uit Egypte, daterend van 1550 voor Christus met de ingrediënten voor een contraceptieve tampon: een beetje ruwe wol doordrenkt met honing, bestrooid met acacia en fijngestampte dadels.
Hoe primitief het ook klinkt, de tampon werkte omdat de acacia melkzuur voortbrengt, een stof die vandaag in zaaddodende middelen gebruikt wordt.
Drieduizend jaar geleden dichtte men in Egypte en India mystieke krachten toe aan uitwerpselen van dieren, zoals de olifant of de krokodil. Ze werden vlak voor de geslachtsgemeenschap in de vagina aangebracht om de vrouw voor een zwangerschap te behoeden. De geur zal ongetwijfeld niet bijgedragen hebben tot de romantiek van de situatie, maar de zuurtegraad van deze uitwerpselen zorgde voor een zekere zaaddodende werking, met wisselend succes.
In de Middeleeuwen werd het bijgeloof belangrijk. Amuletten met oorsmeer van muilezels, testikels van wezels of een bot van de rechterzijde van een zwarte kat hadden waarschijnlijk weinig effect. In de 18de eeuw raadde de Italiaanse vrouwenverleider Casanova zijn partners aan een halve citroen in hun vagina te steken om ongelukken te vermijden. Dat middel zou best wel eens efficiënt geweest kunnen zijn.
Pas na de Tweede Wereldoorlog kwam met de komst van de pil een eind aan de stroom van lapmiddelen. Op 18 augustus 1960 komt de eerste anticonceptiepil onder de naam Enovid op de Amerikaanse markt. De pil werd eerst als middel tegen menstruatiestoornissen verkocht. Op de bijsluiter was als bijwerking tijdelijke onvruchtbaarheid vermeld.
De impact van de pil was enorm. Vrouwen kregen er de controle over hun vruchtbaarheid door en werden tijdens de seks niet langer gehinderd door allerhande voorbereidingen om zwangerschap tegen te gaan. Volgens sommige sociologen ligt de pil ook aan de basis van de economische ontplooiing van de vrouw. Ze konden het huwelijk uitstellen, gingen langer naar school en konden hun carrièreplannen veel gemakkelijker waarmaken.