“Hof van Beroep beschouwt bloggers als journalisten”

http://emsoc.be/165-hof-van-beroep-beschouwt-bloggers-als-journalisten/

Pieter Jan Valgaeren
Reflectie bij verslaggeving media omtrent uitspraak Hof van Beroep te Gent
Verschillende Vlaamse kranten bespraken de laatste weken een arrest van het Hof van Beroep te Gent. Allemaal concluderen ze dat met deze uitspraak bloggers dezelfde rechten (en plichten?) hebben als gewone offline journalisten. Deze reflectie tracht het arrest te kaderen en een meer genuanceerde visie te geven.
Het arrest kan beschouwd worden als een van de zovele ‘eindpunten’ in de jarenlange procedure tussen Marc Ernst en Ludo Pyis. Dhr. Ernst heeft omwille van onvrede met de praktijken van dhr. Pyis, en diens vennootschap Aeropa, een lijvig online dossier opgebouwd waarin hij de handel en wandel van dhr. Pyis beschrijft en hem beticht van onfrisse praktijken.
Beiden heren leven aldus sinds jaren in onmin en maken duchtig gebruik van de ‘blogosphere’ om hun gelijk te etaleren en/of te bevechten. Dhr. Ernst heeft hiervoor zijn eigen blog www.marcernst.com (in het verleden www.hrmblogs.net/aeropa) waar hij onderzoek doet naar het reilen en zeilen van bepaalde (on)besproken figureren uit het zakenleven. In eerder arrest van Hof van Beroep te Brussel erkende de rechtbank dat de informatie die dhr. Ernst verspreide de ‘bedoeling had relevante informatie kenbaar te maken’ en dat er ‘een behoorlijke controle van de bronnen was met inachtneming van de voorschriften inzake journalistieke deontologie’. Dhr. Pyis van zijn kant zou oa. via de website www.rechtopantwoord.be het onderzoek en de betrouwbaarheid van dhr. Ernst in diskrediet proberen te brengen.
Verschillende civiel- en strafrechtelijke procedures werden heen en weer ingeleid, zowel in Gent als in Brussel. Hierbij trachtten de partijen onder meer een publicatieverbod af te dwingen, vorderden ze de onderzoeksrechter om te achterhalen wie er achter bepaalde online geuite beschuldigingen zat of trachtten ze om effectieve en voorwaardelijke sancties te verkrijgen. Zonder te willen ingaan op de verschillende procedures, die zelf tot een Cassatie uitspraak hebben geleid, of zonder uitspraak te willen doen over het nut of de noodzaak van deze procedures is het nuttig stil te staan bij de relevantie en de context van deze uitspraak van het Hof van Beroep in Gent.

Het Hof van Beroep te Gent sprak zich uit over een veroordeling in eerste aanleg van dhr. Ernst wegens laster en eerroof. Hoewel in eerste aanleg de procedure kaderde in een correctionele vordering omtrent laster en eerroof in het algemeen, verplaatste de advocaat van dhr. Ernst, Meester Jos Vander Velpen, de discussie door te vraag te stellen of deze uitingen van zijn cliënt dienden te worden beschouwd als een persmisdrijf. Op basis van de redenering dat iedereen die in het publiek informatie verspreidt kan beschouwd worden als een journalist, trachtte hij de initiële vraagstelling naar de strafrechtelijke aansprakelijkheid van zijn cliënt, te ontzenuwen door de bevoegdheid van de beroepsrechter in vraag te stellen. Indien de rechter zou oordelen dat men inderdaad met een persmisdrijf te maken had, zou hij zich niet meer kunnen uitspreken over de aansprakelijkheid van dhr. Ernst.
De beroepsrechter volgde de redenering en verklaarde zichzelf onbevoegd omdat drukpersmisdrijven constitutioneel zijn voorbehouden voor assisenhoven. Sinds ruim 20 jaar echter heeft het Hof van Assisen zich niet meer uitgesproken over een drukpersmisdrijf, wat in casu neerkomt op een gebrek aan strafvervolging. Een bewuste keuze, in de eerste plaats om de Hoven van Assisen niet over te belasten maar ook om een grotere persvrijheid te creëren.
Hoewel zowel nationaal als internationaal de positie van de blogger, bijvoorbeeld omtrent de bescherming van het bronnengeheim, doorheen de jaren alsmaar krachtiger is geworden, wat de facto resulteert in een quasi gelijkschakeling met offline journalisten, kan men zich de vraag stellen of deze uitspraak van het Hof van Beroep een echte gelijkschakeling is van beschermenswaardige positie van de blogger. Of dient men deze uitspraak in het andere geval te beschouwen als een zoveelste aflevering in een persoonlijk ‘online’ gevecht ? Met andere woorden heeft het Hof de intentie gehad de blogger (of alle bloggers?) effectief te erkennen als journalist of sprak hij zich enkel uit over de vormvoorwaarden van het verspreiden van informatie, in casu in de blogosphere? Hoewel de media in hun verslaggeving duidelijk opteren voor de eerste denkpiste zal verdere rechtspraak hierover uitsluitsel moeten brengen.
Het blijft ook afwachten een blogger kan gelijk gesteld worden met en gebruiker van sociale netwerk sites. Gezien de grote diversiteit van sociale media, zowel naar inhoud als doelstelling, valt een volledige gelijkschakeling amper te verdedigen.
Internetlinks:
De Redactie:
http://www.deredactie.be/cm/vrtnieuws/cultuur%2Ben%2Bmedia/media/110614_Blogger
De Standaard:
http://www.destandaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=CL3BF1FQ&word=blog+journalist
Het Nieuwsblad:
http://www.nieuwsblad.be/article/detail.aspx?articleid=MI3BNDE8